Κραχ στο πετρέλαιο: Κατέρρευσαν οι τιμές με επιπτώσεις στην παγκόσμια ύφεση και επιδείνωση της οικονομίας πολλών χωρών

Νέα μεγάλη πτώση υφίσταται σήμερα η τιμή του πετρελαίου Brent Βόρειας Θάλασσας στην Ασία, κατά 12%, ή κάτω από τα 17 δολάρια το βαρέλι, ενώ η αρχική άνοδος της τιμής ενός είδους αμερικανικού αργού διαγράφτηκε και υφίσταται πλέον νέα πτώση, καθώς η ήδη κορεσμένη αγορά πλήττεται από το σοκ της πανδημίας του κορονοϊού.

Στις πρώτες συναλλαγές στην Ασία, το Μπρεντ σημείωνε άνοδο, χάρη στις πληροφορίες περί συνομιλιών μεταξύ των παραγωγών, ενώ το West Texas Intermediate (WTI) ανέβαινε επίσης. Η τάση αντιστράφηκε απότομα.

Το Μπρεντ απώλεσε 12,31%, πέφτοντας στα 16,98 δολάρια το βαρέλι. Ενώ η τιμή του WTI προς παράδοση τον Ιούνιο, που κατέγραφε άνοδο 20% στο άνοιγμα της αγοράς, έπεφτε κατά 5% το μεσημέρι (τοπική ώρα), στα 11 δολάρια το βαρέλι.

«Η δυσθυμία θα διατηρήσει σίγουρα τις τιμές στο πάτωμα βραχυπρόθεσμα, μέχρι να φανεί φως στην άκρη του τούνελ, με τη σταδιακή επανέναρξη των οικονομικών δραστηριοτήτων που έχουν ανασταλεί παντού, σε όλο τον κόσμο», σχολίασε ο Τζινγκγί Παν, ο οποίος χαράσσει στρατηγική στην IG.

Το χάος στην αγορά πετρελαίου «απλώς αντανακλά την εντύπωση ότι δεν υπάρχει ζήτηση για το πετρέλαιο και δεν υπάρχουν οι αποθηκευτικές δυνατότητες για να κρατηθούν στοκ» τόσο μεγάλες ποσότητες, συνόψισε ο Στίβεν Ίνις της Axicorp. Κατ’ αυτόν, η «διάψευση των ελπίδων που ακολούθησε τη νέα συμφωνία (σ.σ. για τη μείωση της παραγωγής) συνεχίζει να αντανακλάται» στην πτώση των τιμών. Σύμφωνα με τον Ίνις, αν δεν αντιμετωπιστεί αυτό, οι τιμές του πετρελαίου θα παραμείνουν χαμηλές βραχυπρόθεσμα, «όσο απουσιάζουν ενδείξεις για την ανάκαμψη της ζήτησης».

Την κρίση στην αγορά αργού που πυροδότησε η πανδημία του κορονοϊού επέτεινε ο πόλεμος τιμών μεταξύ Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας και, παρότι Μόσχα και Ριάντ έβαλαν τέλος στη διένεξή τους καθώς μαζί με άλλους παραγωγούς έκλεισαν συμφωνία για τη μείωση της προσφοράς στα 10 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, αυτό δεν άρκεσε για να καταλαγιάσει η αναταραχή.

Σύμφωνα με τον Ίνις, η πετρελαϊκή κρίση αποτελεί επίσης άσχημο οιωνό «για άλλους τομείς» της παγκόσμιας αγοράς, «ιδίως τις τράπεζες, με δεδομένο το υψηλό επίπεδο έκθεσής τους σε αμερικανικές εταιρείες που εξορύσσουν πετρέλαιο από σχιστολιθικά κοιτάσματα» αναφέρει το ΑΠΕ.

Η αγορά πετρελαίου δέχθηκε βαρύ πλήγμα εξαιτίας των μέτρων που επιβλήθηκαν σε όλο τον κόσμο για να περιοριστεί η εξάπλωση της πανδημίας του κορονοϊού. Με τις μεταφορές να έχουν μειωθεί θεαματικά και αναρίθμητα εργοστάσια να έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους, η ζήτηση για ενέργεια κατέρρευσε.

Τα διυλιστήρια έχουν έτσι επιβραδύνει τον ρυθμό τους και δεν αγοράζουν αργό στις συνήθεις ποσότητες.

Η τιμή του βαρελιού του WTI προς παράδοση τον Μάιο, η διαπραγμάτευση της οποίας ολοκληρώθηκε την Τρίτη, βυθίστηκε τη Δευτέρα - για πρώτη φορά στην ιστορία - βαθιά σε αρνητικό έδαφος, με τους επενδυτές να φθάσουν στο σημείο να πληρώνουν τους αγοραστές για να ξεφορτωθούν συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης.

Γιατί κατέρρευσαν οι τιμές του πετρελαίου

Η πιο προφανώς εξήγηση έχει να κάνει με την απλή διαπίστωση ότι η κατάρρευση των τιμών αποτυπώνει την αντίστοιχη κατάρρευση της ζήτησης. Οι περισσότερες χώρες αντιμετωπίζουν μεγάλη μείωση της βιομηχανικής παραγωγής και της εμπορικής δραστηριότητας άρα και της κατανάλωσης ενέργειας. Οι άνθρωποι δεν κινούν τα αυτοκίνητά τους εφόσον υπάρχουν περιορισμοί στην κυκλοφορία και πρέπει να «μείνουν σπίτι». Μεγάλο μέρος του παγκόσμιου αεροπορικού επιβατικού στόλου είναι καθηλωμένο.

Κερδισμένοι και χαμένοι

Μέσα σε αυτό το τοπίο κάποιοι είναι κερδισμένοι και κάποιοι χαμένοι.

Στους ιδιότυπα κερδισμένους είναι η Κίνα, μια χώρα που κατεξοχήν εξαρτάται από μεγάλες εισαγωγές για να καλύψει τις ανάγκες της σε ενέργεια. Παρότι η Κίνα κατέγραψε τη χειρότερη οικονομική της επίδοση από το 1992 για το πρώτο τρίμηνο του 2020 (που συνέπεσε με το ξέσπασμα της επιδημίας του νέου κοροναϊού), με μία υποχώρηση -6,9% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο την προηγούμενη χρονιά, οι εισαγωγές πετρελαίου της αυξήθηκαν όλη αυτή την περίοδο. Είναι προφανές ότι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο εκμεταλλεύεται τις χαμηλές τιμές για να αυξήσει τα αποθέματά του.

Στους χαμένους αντίθετα αναμένεται να βρεθούν οι αμερικανοί παραγωγοί σχιστολιθικού πετρελαίου. Παρότι μπόρεσαν τα προηγούμενα χρόνια να μειώσουν σημαντικά το κόστος παραγωγής τους στα 45 δολάρια το βαρέλι, θα συναντήσουν μεγάλα προβλήματα σε μια αγορά όπου το πετρέλαιο κινείται κάτω από τα 30 δολάρια. Την ίδια ώρα ο κλάδος αυτός στις ΗΠΑ είναι ιδιαίτερα υπερχρεωμένος, με συνολικό κόστος 200 δισεκατομμύρια. Εξ ου και η προσπάθεια του προέδρου Τραμπ να εξασφαλίσει μεγάλες επιδοτήσεις για τον κλάδο πετρελαίου.

Στους χαμένους, όμως, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, είναι και χώρες που στηρίζονται κατεξοχήν στις εξαγωγές πετρελαίου όπως η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία που λόγω των χαμηλών τιμών και της μειωμένης ζήτησης θα δουν υποχώρηση και του συνολικού τους εισοδήματος.