Αυτό είναι το σχέδιο της Κυβέρνησης για τα «κόκκινα» δάνεια

Σε εφαρμογή τίθεται από την άνοιξη το σχέδιο κυβέρνησης και τραπεζών για τις γενναίες ρυθμίσεις των «κόκκινων» δανείων νοικοκυριών κι επιχειρήσεων.



Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Εθνους» και των Χρήστου Κολώνα-Κώστα Νάνου, στη διάρκεια της πρώτης επίσημης συνεδρίασης του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, που έγινε την Παρασκευή, οι εκπρόσωποι της Τράπεζας της Ελλάδος και των τραπεζών εξέφρασαν την εκτίμηση πως σε δύο μήνες, γύρω στον Απρίλιο, εφόσον έχουν ολοκληρωθεί και οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα, θα είναι σε θέση να δέχονται ακόμη και αιτήσεις για ρυθμίσεις δανείων.
Το σχέδιο κυβέρνησης και τραπεζών βασίζεται σε τρεις πυλώνες:

1. «Ελάχιστες δαπάνες διαβίωσης». Μόλις η τρόικα εγκρίνει τη μεθοδολογία, θα ετοιμαστούν παραδείγματα ελάχιστων μηνιαίων εξόδων διαβίωσης για νοικοκυριά, ανάλογα με το μέγεθός τους. Εκτιμάται ότι αυτά κυμαίνονται από 600 έως και 1.000 ευρώ. Οι τράπεζες για να διευκολύνουν τα νοικοκυριά, θα υπολογίζουν αυτές τις δαπάνες και θα ορίζουν μικρές μηνιαίες δόσεις, οι οποίες μπορεί να μειωθούν και περισσότερο από 70%. Ο δανειολήπτης θα καλύπτει πρώτα τις ανάγκες διαβίωσης και ό,τι περισσεύει θα το δίνει ως δόση δανείου.

2. «Εναλλακτικές προτάσεις ρύθμισης δανείων». Οι τράπεζες έχουν έτοιμες λύσεις για «γενναίες?» ρυθμίσεις. Τέτοιες είναι η επιμήκυνση κατά 10 χρόνια, από τα 75 στα 85, της ανώτατης ηλικίας του δανειολήπτη για την αποπληρωμή του δανείου, έτσι ώστε να αυξηθεί η διάρκεια του δανείου, π.χ. του στεγαστικού. Μείωση κατά 50% των επιτοκίων των καταναλωτικών δανείων.

3. «Συνεργάσιμος δανειολήπτης». Ενας οφειλέτης για να ενταχθεί σε τέτοιες ρυθμίσεις θα πρέπει να:

Είναι διαθέσιμος σε επικοινωνία με τον δανειστή, παρέχει πλήρη και επικαιροποιημένα στοιχεία επικοινωνίας προς τον δανειστή (αριθμούς σταθερού και κινητού τηλεφώνου, ηλεκτρονική διεύθυνση, αριθμό τηλεμοιοτυπίας, διεύθυνση κατοικίας και εργασίας) και προβαίνει σε ορισμό, συγγενικού ή φιλικού προσώπου ως αντικλήτου επικοινωνίας για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης

Απαντά σε ανακοινώσεις και επιστολές του δανειστή με κάθε πρόσφορο μέσο, εντός μίας εβδομάδας.

Προβαίνει σε πλήρη και ειλικρινή γνωστοποίηση πληροφοριών, προς τον δανειστή, αναφορικά με την τρέχουσα οικονομική του κατάσταση, εντός 15 ημερών από την ημέρα μεταβολής τους,

Προβαίνει εκουσίως, σε πλήρη και ειλικρινή γνωστοποίηση πληροφοριών, προς τον δανειστή, οι οποίες θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη μελλοντική οικονομική του κατάσταση, εντός 15 ημερών από την ημέρα που θα περιέλθουν σε γνώση του [π.χ. πλήρωση προϋποθέσεων λήψης επιδόματος, εμφάνιση νέων περιουσιακών στοιχείων που θα περιέλθουν στην κυριότητά του (κληρονομιά κ.λπ.), ανακοινώσεις απόλυσης, καταγγελίες μισθώσεων κ.λπ.], σε εξαιρετικές περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, (λ.χ. αποδεδειγμένη σοβαρή ασθένεια ή φυσικής καταστροφής), η οποία αποδεδειγμένα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην οικονομική του κατάσταση, γνωστοποιεί αμελλητί την κατάστασή του αυτή στον δανειστή. Σε αυτήν την περίπτωση του χορηγείται τρίμηνη περίοδος χάριτος.

Σύμφωνα με το Κυβερνητικό Συμβούλιο, οι τράπεζες υποχρεωτικά από την 1η Ιανουαρίου του 2015 θα πρέπει να προχωρούν στις ρυθμίσεις των δανείων με βάση τα κριτήρια που προαναφέρθηκαν. Αν υπάρχουν τράπεζες που θα είναι έτοιμες νωρίτερα, θα μπορούν να κάνουν χρήση των όσων αποφασίζει το Κυβερνητικό Συμβούλιο και ορίζει ο Κώδικας Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος.

Την ίδια στιγμή «ντιρεκτίβα» της επιτροπής εκκαθαρίσεων της Τράπεζας της Ελλάδος για τα «κόκκινα» δάνεια των «bad banks» (Αγροτική Τράπεζα, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Proton Bank, Probank, FBB κ.ά.) προβλέπει ρυθμίσεις για πάνω από 40.000 φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, οι οφειλές των οποίων ξεπερνούν τα 6,5 δισ. ευρώ.

Βασικός και ουσιαστικός όρος της απόφασης της Επιτροπής συνιστά η διάρκεια ρύθμισης, η οποία φτάνει τα 5 χρόνια για τα επιχειρηματικά και καταναλωτικά δάνεια και τα 20 χρόνια για τα στεγαστικά δάνεια. Τα δε επιτόκια των δανειακών σχέσεων που θα ορίζονται από τον ειδικό εκκαθαριστή θα κυμαίνονται λαμβανομένων υπόψη των συνθηκών στην αγορά και της βιωσιμότητας της ρύθμισης. Δεδομένων των ισχυόντων τραπεζικών επιτοκίων θα κινούνται μεταξύ 5-8%.


ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΓΙΑ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ
Επιμήκυνση διάρκειας και μείωση επιτοκίων

Παράταση στη διάρκεια αποπληρωμής των στεγαστικών δανείων για επιπλέον 10 χρόνια δίνουν οι τράπεζες καθώς αυξάνουν το ανώτερο όριο ηλικίας του δανειολήπτη από τα 75 στα 85 έτη. Παράλληλα μειώνουν τα επιτόκια και με την παροχή εγγυήσεων η μηνιαία δόση μπορεί να πέσει ακόμα και στο 30% της υφιστάμενης, όπως γράφει στο Έθνος η Εφη Καραγεώργου.

Η επιμήκυνση της διάρκειας, η μείωση του επιτοκίου, η εγγραφή προσημείωσης, είναι τα βασικά πακέτα ρυθμίσεων, που συνδυάζονται μεταξύ τους και μπορούν να μειώσουν τη δόση του δανείου στο μισό. Με «μπούσουλα» τον Κώδικα Δεοντολογίας τραπεζών-δανειοληπτών, οι τράπεζες δημιουργούν τα νέας γενιάς πακέτα ρυθμίσεων, τα οποία θα προσαρμόζονται στις ανάγκες του κάθε δανειολήπτη. Ο στόχος είναι σε όλα τα δάνεια -και κυρίως σε αυτά που βρίσκονται σήμερα σε καθυστέρηση- να γίνονται μηνιαίες καταβολές.

Το ύψος αυτών των καταβολών θα καθορίζεται από το διαθέσιμο εισόδημα του δανειολήπτη, αφού αφαιρεθούν τα απαραίτητα έξοδα για τη διαβίωσή του και τα οποία είναι: σίτιση, έξοδα σπουδών, λογαριασμοί ΔΕΚΟ, ιατρικές δαπάνες, ενδεχομένως οφειλές από ρυθμίσεις σε εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία.

Μείωση επιτοκίου: Εχει άμεση ελάφρυνση στις δόσεις που προέρχονται από καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες. Τα προγράμματα αναχρηματοδότησης (πακετάρισμα οφειλών) έχουν επιτόκια στα επίπεδα του 7% με 8%, μειωμένα σχεδόν στο μισό σε σχέση με το 14% με 15% που είναι κατά μέσο όρο το επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων, ενώ το επιτόκιο των πιστωτικών καρτών κινείται στην περιοχή του 18% με 19%.

Μεγαλύτερη μείωση στο επιτόκιο με προσημείωση ακινήτου: Στην περίπτωση που η οφειλή από καταναλωτικά δάνεια είναι άνω των 20.000 ευρώ, οι τράπεζες ζητούν εγγραφή προσημείωσης σε κάποιο ακίνητο, η αξία του οποίου μπορεί να καλύψει το δάνειο.

Αν ο δανειολήπτης μπορεί να προσφέρει αυτή την εγγύηση στην τράπεζα, τότε το επιτόκιο μειώνεται ακόμα περισσότερο και δεν ξεπερνά το 5%. Και η διάρκεια αποπληρωμής μπορεί να αυξηθεί στα 30 χρόνια. Ο συνδυασμός του μειωμένου επιτοκίου και της επιμήκυνσης αποπληρωμής μπορεί να μειώσει κατακόρυφα τη μηνιαία δόση. Για παράδειγμα, ένα καταναλωτικό δάνειο ύψους 20.000 ευρώ με αποπληρωμή στα 5 χρόνια και επιτόκιο 14% έχει τώρα δόση 465 ευρώ τον μήνα.

Με την παροχή προσημείωσης το επιτόκιο του ίδιου δανείου θα μειωθεί στο 5% και η διάρκειά του αυξηθεί στα 20 χρόνια, τότε η μηνιαία δόση θα μειωθεί στα 132 ευρώ τον μήνα και θα είναι μειωμένη κατά 72%.

Αύξηση της διάρκειας αποπληρωμής: Είναι η πιο διαδεδομένη λύση για τα στεγαστικά δάνεια.

Για παράδειγμα, ένα στεγαστικό 150.000 ευρώ με επιτόκιο 4% και αποπληρωμή στα 20 χρόνια έχει δόση 900 ευρώ, αν η διάρκειά του αυξηθεί στα 30 χρόνια η δόση θα μειωθεί στα 720 ευρώ τον μήνα, και αν αποπληρωθεί στα 40 χρόνια η δόση του θα μειωθεί στα 600 ευρώ τον μήνα.

ΤΟ ΙΡΛΑΝΔΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ
Ο γενικός γραμματέας Καταναλωτή Γιώργος Στεργίου είναι το κυβερνητικό στέλεχος που έχει αναλάβει να εφαρμόσει και στην Ελλάδα το λεγόμενο ιρλανδικό μοντέλο ως προς την αντιμετώπιση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους. Είναι στενός κι έμπιστος συνεργάτης του υπουργού Ανάπτυξης Κωστή Χατζηδάκη, από τη θητεία του τελευταίου στις κυβερνήσεις του Κώστα Καραμανλή. Ο κ. Στεργίου έχει φτιάξει μια ομάδα απαρτιζόμενη από 30άρηδες τεχνοκράτες και εξειδικευμένα στελέχη στα θέματα προστασίας καταναλωτή, τα οποία και παρακολούθησαν και μελέτησαν την πρακτική που εφάρμοσε η Ιρλανδία στη ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων.

Το μοντέλο αυτό ο κ. Στεργίου το παρουσίασε στην κυβέρνηση πριν από περίπου οκτώ με εννιά μήνες και έλαβε την έγκριση προκειμένου να διαπραγματευτεί με την τρόικα την εφαρμογή του και στη χώρα μας. Το ίδιο θα πράξει και τώρα και ιδίως σε ό,τι αφορά το σκέλος των «ελάχιστων δαπανών διαβίωσης».

Ο γενικός γραμματέας Καταναλωτή είναι επίσης εκείνος ο οποίος ανέλαβε το δύσκολο κομμάτι των διαπραγματεύσεων με την τρόικα και για το θέμα της προστασίας της κύριας κατοικίας από τους πλειστηριασμούς. Είναι ο διασυνδετικός «κρίκος» της σχέσης κυβέρνησης - τραπεζών στο θέμα των καταναλωτών. Το ίδιο πρόσωπο, λοιπόν, καλείται να συντονίσει και τις ενέργειες με τα άλλα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών, Εργασίας και Δικαιοσύνης και για θέματα άρσης εμποδίων προκειμένου να ρυθμιστούν κι επιχειρηματικά δάνεια. Είναι εκείνος ουσιαστικά που θα κρατά σε εγρήγορση το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.