Η «Απολογία» του Γ. Α. Παπανδρέου-Άρθρο του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Με αφορμή δημοσιεύματα και σχόλια που έγιναν λόγω της προδημοσιεύσεως του βιβλίου του σοσιαλιστή πρώην πρωθυπουργού της Ισπανίας κ. Χοσέ Θαπατέρο, το γραφείο τύπου του πρώην Έλληνα πρωθυπουργού κ. Γιώργου Α. Παπανδρέου έκρινε σκόπιμο να δώσει στην δημοσιότητα κείμενο του κ. Γιώργου Ελενόπουλου –το οποίο αποτελεί και συνηγορία των πεπραγμένων του νυν προέδρου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς όταν ανέλαβε την πρωθυπουργία της χώρας τον Οκτώβριο 2009.



Κατά κύριο λόγο, στο κείμενό του ο συγγραφέας προσπαθεί να δικαιολογήσει αποφάσεις που ελήφθησαν τότε από την κυβέρνηση του κ. Γ. Α. Παπανδρέου, έως ότου αυτή οδηγηθεί στην παραίτησή της. Ως γνωστόν, η αφορμή για την παραίτηση του τότε πρωθυπουργού υπήρξε η απόφασή του να πραγματοποιήσει δημοψήφισμα στην Ελλάδα, με ουσιαστικό διακύβευμα την παραμονή ή μη της χώρας στην ευρωζώνη –πρόταση που απερρίφθη από τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζύ και την Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ την παραμονή της συναντήσεως του G20 στις Κάννες. Γύρω δε από την απόρριψη αυτή πολλά εγράφησαν.

Πάντως, ο πρώην πρωθυπουργός φαίνεται να εμμένει στην απορριφθείσα τότε απόφασή του, την οποία και δικαιολογεί από την έκρυθμη κατάσταση που επικρατούσε στην χώρα μας. Κατάσταση η οποία είχε επεκταθεί και στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, με πολλούς βουλευτές να αμφισβητούν ανοικτά την ικανότητα του τότε πρωθυπουργού να διαχειρισθεί στην κρίση.

Η επιχειρηματολογία που χρησιμοποιεί ο κ. Γιώργος Ελενόπουλος στην απολογία του έχει πολλές θετικές βάσεις και τα γεγονότα που περιγράφει δεν απέχουν από την πραγματικότητα. Όμως, από τα γεγονότα αυτά προκύπτουν δραματικά για τον Γ.Α.Παπανδρέου ερωτήματα, τα οποία κάθε άλλο παρά τον απαλλάσσουν από τις ευθύνες του για την χρεοκοπία της χώρας.

Το πρώτο ερώτημα είναι, ίσως, και το πιο σοβαρό. Ο κ. Γ.Παπανδρέου από την αρχή του 2009 γνώριζε πολύ καλά ότι η ελληνική οικονομία αντιμετώπιζε σοβαρότατα προβλήματα δημοσίου χρέους και δανειζόταν από τις αγορές με επιτόκια που ήσαν υψηλά και άρα πολύ επικίνδυνα. Εξάλλου, γνώριζε τις δυσκολίες του δανεισμού και από τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιώργο Προβόπουλο, ο οποίος τού είχε δώσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για να σχηματίσει γνώμη. Ποιος ο λόγος, λοιπόν, να εκβιάσει εκλογές δύο μόλις χρόνια από αυτές της 16ης Σεπτεμβρίου 2007 –τις οποίες κακώς επίσης είχε προκαλέσει ο τότε πρωθυπουργός κ. Κώστας Καραμανλής, σε μία προσπάθεια να εκτονώσει το κλίμα που είχε προκύψει μετά τις πολύνεκρες πυρκαγιές στην Ηλεία.

Ακόμα χειρότερα, γνωρίζοντας ο κ. Γ.Α.Παπανδρέου την οικονομική πραγματικότητα του 2009, ποιους λόγους είχε να διαλαλεί προς κάθε κατεύθυνση ότι «λεφτά υπάρχουν», όταν γνώριζε ότι ούτε δανεικά δεν υπήρχαν;

Ας μην ξεχνάμε, επίσης, ότι η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση είχε εκδηλωθεί ήδη από το 2008 και ο κ.Γ.Α.Παπανδρέου γνώριζε από τον εκπρόσωπό μας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο κ. Παναγιώτη Ρουμελιώτη ότι ούτε στην διεθνή οικονομία υπήρχαν δανεικά. Η αμερικανική τραπεζική κρίση είχε δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα διεθνούς ρευστότητος, γεγονός που οδηγούσε και σε διεθνή στασιμότητα. Με άλλα λόγια, η ύφεση αποτελούσε ήδη πραγματικότητα στην χώρα μας, με αποτέλεσμα, στην μη δυνατότητα δανεισμού, να έχει προστεθεί και η μείωση των δημοσίων εσόδων.

Όλα αυτά ήσαν γνωστά και χιλιοειπωμένα. Γιατί, λοιπόν, ο κ. Γ. Α. Παπανδρέου επέλεξε την οδό των εκλογών, γνωρίζοντας πως ήταν στατιστικά διαπιστωμένο ότι κατά τα εκλογικά έτη παρατηρούνται και δημοσιονομικές εκτροπές; Εξάλλου, από την θητεία του στο υπουργείο Εξωτερικών γνώριζε και τα ουσιαστικά προβλήματα της ευρωζώνης και σίγουρα μπορούσε να προβλέψει ότι η χρηματοπιστωτική κρίση που είχε ξεκινήσει στις ΗΠΑ ήταν θέμα χρόνου για να έλθει και στην Ευρώπη.

Υπό αυτές τις συνθήκες και χωρίς καμμίαν απολύτως δίκην προθέσεων για τον τότε πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, οφείλουμε να συμπεράνουμε ότι οι λόγοι που τον οδήγησαν στο να προκαλέσει πρόωρες εκλογές τον Οκτώβριο του 2009 ήσαν αυστηρώς μικροκομματικοί και τίποτε παραπάνω.

Έχοντας χάσει με μικρή διαφορά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2007 και αισθανόμενος την συνεχή πίεση του εσωκομματικού του αντιπάλου κ. Ευαγ. Βενιζέλου, ο τότε αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, μετά τις νικηφόρες ευρωεκλογές του Ιουνίου 2009, αποφάσιζε ότι θα έρριχνε την κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή κατά την προεδρική εκλογή στις αρχές του 2010. Έτσι, από τις ευρωεκλογές και μετά, η χώρα έμπαινε σε προεκλογική περίοδο, με τον τότε πρωθυπουργό να αποφασίσει την αποχώρησή του από την εξουσία εν μέσω μιας σοβαρότατης οικονομικής κρίσεως.

Παραβιάζοντας, συνεπώς, τον εκλογικό κύκλο της τετραετίας, αμφότερα τα μεγάλα κόμματα έκαναν επίδειξη και του μέτρου της ανευθυνότητός τους, μπροστά σε μιαν οικονομική θύελλα που είχε ήδη εκδηλωθεί από τα μέσα του 2008. Σήμερα, λοιπόν, οι δύο υπεύθυνοι πολιτικοί φορείς αυτής της καταστάσεως πληρώνουν και το ανάλογο τίμημα από πλευράς απηχήσεώς τους.

Ωστόσο, το να έρχονται κάποιοι άλλοι πολιτικοί γελωτοποιοί και να ζητούν ευθύνες από αυτούς που μάς έχουν στηρίξει με 300 δισεκατ. ευρώ έως σήμερα, πέρα από πολιτικά πρόστυχο είναι και προσβλητικό για την νοημοσύνη όσων σκέπτονται –ίσως δε αυτό να είναι χειρότερο.