Τρίκερι 1: Οι σκαφάτες κότες του Παγασητικού - Ένα άρθρο του Δημήτρη Μαχαιρίδη

Στην εσχατιά του Πηλίου, εκεί που ο Παγασητικός αντικρίζει το πέρασμα του Αρτεμισίου και την Εύβοια, το Τρίκερι παραπέμπει περισσότερο σε νησί παρά σε πηλιορείτικο χωριό. Οι Τρικεριώτες θεωρούνται από τους πιο έμπειρους Έλληνες ναυτικούς. Με τα καΐκια τους ψαρεύουν σε όλο το Αιγαίο. Παλιότερα ως σφουγγαράδες κατέβαιναν μέχρι τη Λιβύη. Στα δε πανηγύρια τους χορεύουν μπάλο και νησιώτικους χορούς. Μέχρι την δεκαετία του ’80, που ξεκίνησε η κατάπτυστη διακυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, το Τρίκερι διψούσε για νερό και επικοινωνούσε με την πρωτεύουσα της Μαγνησίας μόνο δια θαλάσσης από το επίνειο του την Αγία Κυριακή.

Σήμερα το νερό έρχεται από το φράγμα του Παναγιώτικου και το καλό ασφαλτοστρωμένο επαρχιακό δίκτυο συνδέει πλέον το Τρίκερι με το υπόλοιπο Πήλιο.

Στη σημερινή μετά-ΠΑΣΟΚ-μοντέρνα εποχή των σκαφάτων, στον μώλο της Αγίας Κυριακής δένουν γιοτ όλων των μεγεθών, βαλαντίων και φυλών της Ευρώπης. Περιδιαβαίνουν το μικρό ψαροχώρι, δοκιμάζουν τις θαλασσινές λιχουδιές στις γραφικές ταβέρνες της Αγίας Κυριακής και συνεχίζουν το αρμένισμά τους στις Σποράδες. Τούτοι, όμως, οι θαλασσινοί Τρικεριώτες που τρώνε το Αιγαίο με το κουτάλι έχουν το βλέμμα σκωπτικά στραμμένο στους σκαφάτους του Παγασητικού κόλπου, από την άλλη ακριβώς πλευρά του Πηλίου. Γιατί εκεί παίζονται βουκολικά δράματα πάνω στα κύματα.

Παλαιότερα τα σκάφη στο Βόλο ήταν όλα και όλα δέκα. Ανήκαν στους αντίστοιχους επώνυμους αστούς μιας πόλης με βιομηχανική και εμπορική παράδοση. Τότε, οι μεγαλογαιοκτήμονες του Θεσσαλικού κάμπου μόλις που βούταγαν το δάκτυλο του ενός ποδιού στον Παγασητικό κόλπο υπενθυμίζουν υποτιμητικά οι Τρικεριώτες.

Στα χρόνια, όμως, της ελεεινής πασοκικής οικονομικής ανάπτυξης η μεσαία τάξη, εύπορη πλέον και στις τέσσερις περιοχές της Θεσσαλίας (Μαγνησία, Λάρισα, Τρίκαλα, Καρδίτσα) έστρεψε το βλέμμα της στα κρυστάλλινα νερά του Παγασητικού. Νάναι καλά οι εοκικές επιδοτήσεις, οι νεόπλουτοι του θεσσαλικού κάμπου ακολούθησαν τα πρότυπα-κελεύσματα της ελληνικής –ο θεός να την κάνει- σόου μπιζ που είχε ανέβει σε κάθε είδους σκάφος και άρχισε φωτογραφιζόμενη να περιδιαβαίνει τον Αργοσαρωνικό και τις Κυκλάδες. Το ελληνικό –ο θεός πάλι να το κάνει- life style έμαθε σε όλους τους «επώνυμους» Θεσσαλούς να έχουν εκτός από το Καγιέν και ένα σκάφος στη μαρίνα του Βόλου. Μαλλί βαμμένο ξανθό αλά Ελένη Μενεγάκη, συν διάφανη τσάντα Louis Vuitton, Burberry σαγιονάρες, γυαλιά ηλίου αλά Τζάκι Ωνάση η κυρία. Νιτσεράδα αλά Μάκης Τσέλιος, συν πόλο Ralph Lauren, σορτσάκι Gant, πούρο και iphone ο κύριος. Και βουρ σαλπάραμε το σαββατοκύριακο, γιατί ο κάμπος έχει ζέστη.

Και άντε οι του Βόλου ήταν ξεθαρρεμένοι με την θάλασσα και έφταναν μέχρι Σκιάθο, να συναντήσουν άλλους «επώνυμους» από Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Λαρισαίοι, Καρδιτσιώτες και Τρικαλινοί, όμως, ντιπ καμπήσιοι, στο παραμικρό κύμα τα εύρισκαν μπαστούνια, προς τέρψιν και σχολιασμό των Τρικεραίων.

- Φυσάει αυτουνού στην Άγια-Κυριακή, ρώταγαν οι καμπήσιοι με τρόπο τους Τρικεραίους.

- Πολύ, απαντούσαν οι θαλασσινοί μονολεκτικά και κοβόταν στους καμπήσιους η όρεξη να ξεμυτίσουν από τον Παγασητικό.

Έτσι, ελέω και της οικονομικής κρίσης που έκανε τα καύσιμα πανάκριβα, σχηματίστηκαν οι φυλές των σκαφάτων που περιφέρονται μόνιμα μέσα στον σχετικά ήρεμο κόλπο, μακριά από τα ρεύματα και τα κύματα του Αιγαίου και τις ωραίες παραλίες μετά την Αγία Κυριακή στην έξω πλευρά του Πηλίου, που απαιτούν καλό τιμονιέρη.

Απώτερος προορισμός όλων των φυλών του Παγασητικού το νησί Τρίκερι, τόπος εξορίας στα χρόνια του εμφυλίου, ακριβώς πριν από την έξοδο του Παγασητικού κόλπου, με πολλές παραλίες, μερικές εξαιρετικές, άλλες μέτριες. Μόνο που δεν υπήρχε περίπτωση να μαζευτούν όλοι μαζί οι Θεσσαλοί στην ίδια παραλία. Ο τοπικισμός και το αλληλοσνομπάρισμα τούς διαμοιράζει σε διακριτά ξεχωριστές παραλίες.

Οι Λαρισαίοι πηγαίνουν στις Κότες, την πιο κλειστή παραλία του Πηλίου, που δεν την κτυπά ποτέ ο αέρας. Έτσι θεωρητικά δεν αντιμετωπίζουν δυσκολίες από κύματα στο αγκυροβόλι.

- Εκεί και φύλλο να ρίξεις ατάραχο θα μείνει στην επιφάνεια του νερού, λένε σκωπτικά οι Τρικεριώτες.

Σύμφωνα με τους Τρικεριώτες η νηνεμία στις Κότες δεν είναι αρκετή για τους Λαρισαίους. Κάποιοι τραβάν το φουσκωτό μέχρι έξω και το δένουν με σχοινί στο δέντρο, λένε οι Τρικεριώτες σκασμένοι στα γέλια. Άλλοι δεν πλησιάζουν με το σκάφος στην ακτή, με το φόβο μήπως εξοκείλουν. Ρίχνουν άγκυρα πιο βαθιά μη και τους βγει το σκάφος στην ξηρά και κολυμπάνε με βατραχοπέδιλα γύρω από αυτό, συνεχίζουν οι Τρικεριώτες γελώντας. Εξάλλου τώρα πια δεν υπάρχουν χρήματα για να βγουν στα εστιατόρια στις Κότες για ψάρι και τσίπουρο.

Οι Καρδιτσαίοι και οι Τρικαλινοί δεν πηγαίνουν στις Κότες, γιατί σνομπάρουν τους Λαρισαίους. Νιώθοντας αλληλέγγυοι πηγαίνουν μαζί στην παραλία Πύθος. Βρίσκεται στη νότια πλευρά του νησιού Τρίκερι, δεν την χτυπά ποτέ ο βοριάς, είναι πάντα προστατευμένη, αλλά και η χειρότερη παραλία του νησιού.

- Σκέτος βούρκος, θα σου διευκρινίσουν οι Τρικεριώτες. Αφού οι Λαρισαίοι κατέλαβαν τις Κότες, τούτοι πήγαν και κάθισαν στη χειρότερη παραλία της περιοχής, αρκεί που είναι απάνεμη, σχολιάζουν .

Στον Πύθο δεν υπάρχει ούτε εστιατόριο ή ταβέρνα για δείγμα. Όλη την ημέρα Τρικαλινοί και Καρδιτσιώτες την βγάζουν πάνω στο ακινητοποιημένο σκάφος.

Οι Βολιώτες σκαφάτοι καταλήγουν στον Αλογόπυρο, την παραλία που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το νησί Τρίκερι. Αυτοί, λόγω της κρίσης, ζουν και το μεγαλύτερο δράμα από τους άλλους τρεις (Λαρισαίους, Καρδιτσαίους και Τρικαλινούς). Ελέω καυσίμων η βόλτα στις Σποράδες είναι πλέον απαγορευτική. Θα προτιμούσαν να αφήνουν το σκάφος τους στη μαρίνα του Βόλου και να πηγαίνουν για μια βουτιά με το αυτοκίνητο στην σικάτη Άφησσο. Έλα, όμως, που οι υπόλοιποι Βολιώτες παραμονεύουν στη γωνία. Μικρή κοινωνία ο Βόλος, όλοι γνωρίζονται. Οι άσπονδοι φίλοι τους περνούν δήθεν μια βόλτα από τη μαρίνα του Βόλου, τσεκάρουν ποια σκάφη είναι δεμένα σαββατοκύριακο και την επομένη τούς την λένε έμμεσα:

- Τόχατε δεμένο το σκάφος σας χθες, θα σχολιάσουν δευτεριάτικα με δήθεν απορία. Η μούρη του σκαφάτου Βολιώτη μόλις έχει γίνει κρέας.

Σάββατο βράδυ, οι Τρικεραίοι, μεταξύ καραβίδας και τσίπουρου με πληροφορούν για τα κοινά σημεία των τεσσάρων σκαφάτων φυλών του Παγασητικού.

Την επομένη μέρα, Κυριακή, περιδιαβαίνω με φουσκωτό τις παραλίες στο νησί Τρίκερι. Στην παραλία Πράσινη Άμμο τα νερά είναι καταπληκτικά. Ένα φουσκωτό βγαίνει μέχρι την άμμο. Μου χαμογελά ο Τρικεριώτης με νόημα. Καταλαβαίνω ότι είναι από τη Λάρισα. Παραδίπλα έχει ρίξει άγκυρα ένα μικρό ιστιοφόρο. Στην πρύμνη φιγουράρει ψησταριά μπάρμπεκιου. Σε λίγο αρχίζει το ψήσιμο και η τσίκνα αναδύεται πάνω από το ιστιοφόρο.

- Βρε Βούλα, που ‘ν τα κοψίδια; Τα ξίχασες; ακούγεται η δυνατή φωνή του καπετάνιου-ψήστη, καθώς γυρνά τα λουκάνικα πάνω στην ψησταριά.

- Νάσαι στη θάλασσα και να ψήνεις κοψίδια, αυτό είναι καμπήσιος συνδυασμός, πέφτει καπάκι το τρικεριώτικο σχόλιο.

Ναι, το πρώτο κοινό σημείο των σκαφάτων φυλών του Παγασητικού είναι τα κονσερβικά από το Lidl με τα οποία τιγκάρουν το σκάφος πριν σαλπάρουν από το Βόλο.

- Πέφτει το ντολμαδάκι σύννεφο πάνω στο σκάφος, χαριτολογούν οι Τρικεριώτες, των οποίων η διατροφή βασίζεται στο ψάρι, τα θαλασσινά και τα χόρτα.

Το δεύτερο κοινό σημείο των σκαφάτων του Παγασητικού είναι η ευχαρίστηση της θαλασσινής περιπέτειας, άμα τη επιστροφή στο σπίτι, αποτυπωμένη στο πρόσωπο τους.

- Φαντάσου την περιπέτεια αν βγουν στο Αιγαίο, γελούν οι Τρικεριώτες.

Παρά τα σκωπτικά σχόλια τους οι θαλασσινοί δεν κακίζουν τους καμπήσιους συμπατριώτες τους. Αυτοί στη θάλασσα, εκείνοι στον κάμπο. Τα παίρνουν, όμως, άγρια οι μάγκες θαλασσινοί όταν βλέπουν τους μουράτο-πρωτευουσιάνο-σκαφάτους να ρίχνουν με μπλαζέ ύφος ρεμέτζο στο μώλο της Αγίας Κυριακής και πριν ακόμη καθίσουν στις ταβέρνες να πετούν την διερευνητική ερώτηση:

- Πόσο πάει η Βίβλια Χώρα;

Σε έχει πιάσει και σένα η κρίση μεγάλε, αλλά δεν κοττάς να το ομολογήσεις, τους απαντούν μόνο με το βλέμμα τους οι Τρικεραίοι.

Φευ, στην μετά-ΠΑΣΟΚ-επιτέλους Ελλάδα του 21ου αιώνα δεν έχει σημασία το τι πραγματικά πράττεις, αλλά το τι προσποιείσαι ότι πράττεις. Κάτι που διαφεύγει από τους Τρικεραίους, που βλέπουν τη ζωή χωρίς στιλ και πόζες, παρά μόνο μέσα από το απαράλλακτο βλέμμα του θαλασσοδαρμένου.

Δημήτρης Μαχαιρίδης

Πηγή: tsantiri.gr