Πώς μια διατροφή υπερβολικά υψηλή σε νάτριο μπορεί να επηρεάσει την καρδιά, τον εγκέφαλο – ακόμη και την υγεία των οστών

Το νάτριο, το κύριο συστατικό του επιτραπέζιου αλατιού, μπορεί να είναι επιβλαβές για τον οργανισμό όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες. Η ανθρωπότητα πάντοτε είχε αδυναμία στο αλάτι! Στην αρχαία Αίγυπτο, το αλάτι αποτελούσε αναπόσπαστο μέρος των θρησκευτικών τελετών, ενώ οι Μαυριτανοί στην Αφρική εμπορεύονταν κιλά αλάτι με ανταλλαγή…χρυσές λίρες.

Μέρος της λατρείας μας για το αλάτι, ωστόσο, οφείλεται στο κύριο συστατικό του, το νάτριο. Σύμφωνα με τον American Heart Association, περίπου το 75% του νατρίου που καταναλώνουμε δεν προέρχεται από το αλάτι, αλλά από τα μεταποιημένα τρόφιμα και τα εστιατόρια.

Η λατρεία για το αλάτι…

Το νάτριο είναι απαραίτητο για την υγεία μας. Το μέταλλο αυτό συμβάλλει στη ρύθμιση των υγρών του οργανισμού μας, «ενημερώνοντας» το σώμα μας πότε είναι η ώρα να αναπληρώσει τα υγρά που του λείπουν, ή να απορρίψει το πλεόνασμα αυτών. Επίσης, το νάτριο ρυθμίζει τις διαβιβάσεις μεταξύ νεύρων και μυϊκών συστολών – λειτουργίες ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή μας. Ως αποτέλεσμα, το σώμα μας έχει εγγενή επιθυμία για νάτριο σαν ένα είδος εθισμού, για να διασφαλίσει ότι περιέχει επαρκή ποσότητα νατρίου.

Σύμφωνα με μια μελέτη του 2011 στην Αυστραλία, ο εγκέφαλος ανταποκρίνεται στο νάτριο παρόμοια με τον τρόπο που ανταποκρίνεται σε ουσίες όπως η ηρωίνη, η κοκαΐνη και η νικοτίνη, γεγονός που εξηγεί γιατί πολλοί από εμάς λατρεύουν τις τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο. Δυστυχώς, αυτό είναι ένα γεγονός που μπορεί πραγματικά να αποβεί θανατηφόρο.

Εγκέφαλος και αλάτι.

Σύμφωνα με μελέτες σε 1.200 ενήλικες με φυσιολογική εγκεφαλική λειτουργία, η πλούσια σε νάτριο διατροφή συνδέθηκε με αυξημένο κίνδυνο γνωστικής παρακμής. Το αποτέλεσμα αυτό ήταν «ανεξάρτητο από την υπέρταση και την ποιότητα της διατροφής σε παγκόσμιο επίπεδο» και «υποδηλώνει ότι η πρόσληψη νατρίου από μόνη της μπορεί να επηρεάσει τη γνωστική λειτουργία των ηλικιωμένων, πέρα ​​από τα αποτελέσματα της συνολικής διατροφής».

Ο λόγος για τον οποίο το νάτριο είναι επιβλαβές για τον εγκέφαλο δεν είναι πλήρως κατανοητός, αλλά σύμφωνα με τον Dr. David L. Katz, ερευνητή που συμμετέχει στη μελέτη, η σωματική άσκηση μπορεί να προστατεύσει τον εγκέφαλο από τις επιπτώσεις υπερβολικού άλατος.

Νεφρά

Το νάτριο παίζει βασικό ρόλο στην εξισορρόπηση των επιπέδων υγρών στο σώμα, ενημερώνοντας τους νεφρούς πότε πρέπει να συγκρατήσουμε τα υγρά και πότε να τα απομακρύνουμε. Μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο μπορεί να επηρεάσει αυτή τη λεπτή διαδικασία και να επιδεινώσει τη λειτουργία των νεφρών. Το αποτέλεσμα είναι να απομακρύνεται λιγότερο νερό από το σώμα, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε υπέρταση. Βάσει κλινικών μελετών, αυτή η υπερβολική πίεση των νεφρών μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική νόσο ή να επιδεινώσει τυχόν υπαρκτά προβλήματα των νεφρών.

Οι δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε νάτριο μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης νεφρολιθίασης, δηλαδή πέτρας στα νεφρά. Η κύρια αιτία της κατάστασης αυτή είναι το ασβέστιο, ένα μέταλλο το οποίο αυξάνεται σε άτομα με υψηλή πρόσληψη νατρίου.

Οστά

Η υπερβολική απέκκριση ασβεστίου μέσω των ούρων είναι, σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, επικίνδυνη για την αραίωση της οστικής πυκνότητας. Σύμφωνα με κλινικές μελέτες η υπερβολική απώλεια ασβεστίου συνδέεται με την οστεοπόρωση, ειδικά σε γυναίκες σε κλιμακτήριο.

Καρδιά

Λόγω της κατακράτησης υγρών που προκαλεί το αλάτι,  μπορεί ορισμένοι να αναπτύξουν υπέρταση. Η υπέρταση είναι η δύναμη του αίματος που πιέζει τα τοιχώματα των αρτηριών καθώς η καρδιά αντλεί το αίμα, οπότε η υπέρταση μπορεί να οδηγήσει σε πολλές σοβαρές καταστάσεις, όπως εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιακή ανεπάρκεια. Αν και η αρτηριακή πίεση αυξάνεται φυσιολογικά με την ηλικία, σύμφωνα με το American Heart Association, η μείωση της πρόσληψης αλατιού μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της υπέρτασης.

Δέρμα

Η υπερβολική πρόσληψη άλατος στη διατροφή μπορεί να προκαλέσει οίδημα, δηλαδή πρήξιμο. Σύμφωνα με τη Medical News Today, το οίδημα αναφέρεται σε πρήξιμο, ιδιαίτερα στα χέρια, τους βραχίονες, τους αστραγάλους και τα πόδια και οφείλεται στην κατακράτηση υγρών. Η υπερβολική κατανάλωση αλατιού συνήθως προκαλεί οίδημα. Ωστόσο, το σύμπτωμα μπορεί να προκληθεί από μια σειρά άλλων προβλημάτων υγείας που κυμαίνονται από την εμμηνόρροια έως την εγκυμοσύνη. Το οίδημα είναι απειλητικό για τη ζωή και ενδεχομένως να αποτελεί σύμπτωμα άλλης υποκείμενης νόσου.

Ενώ το οίδημα μπορεί να είναι ένα ακραίο σύμπτωμα υπερβολικής κατανάλωσης αλατιού, ακόμα και κάτι τόσο απλό όσο ένα μεγάλο σακουλάκι ποπ κορν – ή πατατάκια – το προηγούμενο βράδυ μπορεί να προκαλέσει οίδημα, οπότε το δέρμα φαίνεται λίγο πιο πρησμένο από το συνηθισμένο. Ο Dr. Neal B. Schultz, ειδικός δερματολόγος, ανέφερε ότι η ευαισθησία στο πρήξιμο λόγω της κατανάλωσης αλατιού αυξάνεται με την ηλικία.

Στομάχι

Σύμφωνα με μια μελέτη του 1996 που δημοσιεύτηκε στο Διεθνές Περιοδικό Επιδημιολογίας ο θάνατος από καρκίνο του στομάχου τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες ήταν στενά συνδεδεμένος με την κατανάλωση αλατιού. Η υψηλή πρόσληψη αλατιού συνδέεται επίσης με έλκη στομάχου αναφέρει το naturalsoul.

Ο λόγος για αυτό δεν είναι πλήρως κατανοητός, οι ειδικοί θεωρούν ότι το αλάτι μπορεί να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στον ιστό του τόσο σημαντικού αυτού οργάνου.

Σε κάθε περίπτωση, μπορεί το φαγητό και η ζωή μερικές φορές να είναι άνοστα χωρίς αλάτι, αλλά καλύτερα να φροντίσουμε να το λαμβάνουμε σε ποσότητες που δεν μας βλάπτουν – διότι η ζωή μπορεί να είναι δύσκολη – ενίοτε και άνοστη – αλλά είναι ωραία!